Forty barokowe

W 1780r. Kamera Cesarska w Wiedniu kupiła część majoratu smirzyckiego wraz z wsią Ples, a 3. września tego samego roku, w obecności cesarza Józefa II, położono w miejscu przyszłej bramy jaromierskiej kamień węgielny pod nową twierdzę. Fortyfikacje u zbiegu Łaby i Metuji powstawały v latach 1780 - 1787 wedlug planów francuskiego inżyniera-architekta Duhamela de Querlonde. Prócz arsenału, szpitala, budynków dowodzenia, koszarów i innych obiektów o znaczeniu typowo militarnym w następnych latach wybudowano według szczegółowych planów urbanistycznych część miejską, przeznaczoną dla cywilnej obsługi twierdzy.

Twierdza należy do najcenniejszych zabytków XVIII-wiecznej sztuki obronnej. Najważniejszą częścią systemu fortyfikacji miał być, zgodnie z wydanym w 1793 roku zaleceniem fundatora, cesarza Józefa II, rozległy podziemny system chodników minerskich liczący łącznie 45 kilometrów długości.

Z uwagi ma strategiczne znaczenie Wschodnich Czech, jako pogranicza Cesarstwa Austro-Węgierskiego, dowództwo armii cesarskiej poszukiwało w tym rejonie dogodnego miejsca do budowy drugiej wielkiej twierdzy i utworzenia garnizonu. Ostatecznie wybór padł na miasto Hradec Králové, które pod koniec XVIII w. zamieniono w twierdzę wojskową. Trwająca przez dwadzieścia pięć lat przebudowa zmieniła całkowicie wygląd miasta i jego najbliższej okolicy. Wyburzeniu uległy nie tylko domy w pobliżu fortyfikacji, ale również rozległe przedmieścia, które znalazły się wewnątrz nowych umocnień. Twierdza otoczyła ze wszystkich stron stare miasto czeskich królowych systemem murów i wysuniętych bastionów, wewnątrz umocnień powstały koszary, prochownie, budynki dowodzenia, itp. Ówczesna technika budowy fortyfikacji polegała na sypaniu szerokich na dziesiątki metrów wałów ziemnych wzmacnianych ceglanymi murami. Taka konstrukcja była w stanie wytrzymać długotrwały ostrzał nieprzyjacielski i skutecznie blokować bezpośredni atak wojsk. Chociaż twierdza w roku ukończenia budowy (1789 r.) należała do szczytowych osiągnięć inżynierii wojskowej, zaczęła bardzo szybko tracić na znaczeniu. Jej los został ostatecznie przypieczętowany podczas bitwy rozstrzygającej wojnę siedmiotygodniową 1866 r., kiedy armia pruska ominąwszy twierdzę zadała ostateczny cios wojskom austro-węgierskim na polach pod Sadową. Chociaż istnienie twierdzy w Hradcu Králové straciło jakikolwiek sens, władze wojskowe zwlekały jeszcze czternaście lat, nim zgodziły się przystąpić do rozmów w sprawie zlikwidowania fortyfikacji, które coraz bardziej ograniczały rozwój miasta. Po długotrwałych negocjacjach, w trakcie, których armia cesarsko-królewska żądała od rajców miejskich przeprowadzenia rozbiórki umocnień na własny koszt i wypłacenia wojsku odszkodowania za utracone mienie, doszło w 1844 r. do dostatecznego porozumienia i uroczystego rozpoczęcia burzenia twierdzy.

Pevnost Josefov (twierdza Josefov)

Największą atrakcją twierdzy jest podziemna trasa turystyczna poprowadzona przez rozległy labirynt chodników minerskich. W atmosferę dawnych wieków wprowadza oświetlenie korytarzy woskowymi świecami. Zwiedzanie twierdzy można uzupełnić o wizytę w kazamatach i lapidarium, w którym zgromadzono kolekcję barokowych rzeźb Macieja Bernarda Brauna.

www.pevnostjosefov.wz.cz

Kraj Kralowehradecki